زیرساخت‌های «آنلاین» برای پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا
«سایت، اپلیکیشن، سامانه آنلاین و &#۸۲۳۰;» اینها همان زیرساخت‌هایی هستند که به واسطه تاثیر گسترده‌ای که در چند سال گذشته در رفع مشکلات اجتماعی و اقتصادی گذاشته‌اند، حالا انتظارها از خود را بالا برده‌اند. به طوری که بسیاری از مردم و حتی مسئولان رفع مشکلات دیرینه‌ای که زیرساخت‌های فیزیکی از رفع آن عاجز مانده‌اند را در ابداعاتی از جنس زیر ساخت‌های آنلاین دنبال می‌کنند. در موضوع قاچاق کالا هم، این چنین است و به عنوان نمونه، انتظار عمومی از سایت‌های فروش کالا این است که کالای قاچاق عرضه نکنند و در نگاهی حرفه‌ای‌تر، این انتظار می‌رود که از ظرفیت‌های فناورانه برای دریافت گزارش‌های مردمی از توزیع و فروش کالاهای قاچاق و جلب مشارکت‌های عمومی از این طریق،برای مقابله با قاچاق کالا استفاده شود. البته به شرط این که اول از سامانه‌هایی برای استعلام اصالت کالا استفاده شده باشد و مصرف‌کنندگان از گوشی‌های تلفن همراه یا رایانه‌های خانگی خود پی به قاچاق بودن یا نبودن هر کالا ببرند.
در این باره خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اتاق اصناف ایران گفت و گویی با سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای مجازی کرده و نظر کارشناسانه او را در این باره جویا شد.
رضا الفت‌نسب در این باره گفت: اتحادیه‌ها مسئولیت مستقیمی در مبارزه با کالای قاچاق ندارند ولیکن باید تعامل خوبی بین اصناف و ستاد مبازره با قاچاق کالا و ارز وجود داشته باشد. این اتفاق افتاده و جلساتی در این باره برگزار شده است و به نظر می‌رسد این تعامل در نهایت منجر به اقدامات موثری در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز شود.
سخنگوی اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی افزود: بزرگترین مشکل در بحث شناسایی کالای قاچاق است و به این منظور نیاز به ایجاد سامانه‌ای برای تشخیص کالای غیر قاچاق از قاچاق وجود دارد تا خریدار و حتی فروشنده بتواند اصالت کالا را تشخیص دهد. در حوزه گوشی تلفن همراه این کار امکان‌پذیر بود و انجام شد اما مثلا در بحث لوازم خانگی این کار پیچیده است و قرار بوده سامانه‌ای برای تایید اصالت لوازم خانگی ایجاد که این امر هنوز ممکن نشده است. با این حال نیاز به چنین سامانه‌ای داریم.
وی تصریح کرد: هم اکنون از مردم می‌خواهیم کالای قاچاق خریداری نکنند اما وقتی آنها از قاچاق بودن کالایی مطلع نیستند بدیهی است که این امر امکان‌ناپذیر می‌شود. حال این که اگر چنین سامانه‌هایی وجود داشته باشد می‌توان از مردم انتظار داشت که کالای قاچاق خریداری نکنند.
سخنگوی اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی درباره فروش کالای قاچاق در برخی از سایت‌ها توضیح داد: بسیاری از کسب و کارهای آنلاین صرفا واسطه‌ای بین فروشندگان آفلاین و خریداران هستند. بنابراین وجود این دست سامانه‌ها به فروشندگان نیز کمک می‌کند تا از اصالت کالا مطمئن شوند. البته در حال حاضر هم روش‌هایی وجود دارد که بتوان این دست از کالاها را شناسایی کرد اما کامل نیست.
الفت‌نسب گفت: سایت‌هایی هم در نقاط مرزی کشور هستند که درخواست جواز کسب از اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی داده‌اند و ما نیز درصورتی که شرایط لازم را داشته باشند، این جواز کسب را برایشان صادر می‌کنیم و در ادامه بر فعالیت‌هایشان نظارت خواهیم کرد تا تخلفی نداشته باشند.
وی ادامه داد: برخی، از سایت‌های عرضه و فروش کالا انتقاد دارند و می‌گویند اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی تنها هزار و ۲۰۰ مجوز صادر کرده است و تعداد زیادی سایت در حال فروش کالاهای قاچاق هستند که چنین مجوزی ندارند. این انتقاد درست است. در این میان دیده می‌شود سایت‌هایی «نماد» دارند اما جواز این اتحادیه را ندارند و کالای قاچاق هم عرضه می‌کنند. بدیهی است که تا زمانی که مجوز اتحادیه را نداشته باشند این اتحادیه نمی‌تواند کاری درباره عرضه نشدن کالای قاچاق در این سایت‌ها انجام دهد.
الفت‌نسب گفت: ایراد کار اینجا است که افرادی که برای ثبت نماد ثبت نام می‌کنند و فعالیت صنفی دارند باید به اتحادیه معرفی شوند اما این کار انجام نمی‌شود و در نهایت شاهد وجود بیش از ۴۰ هزار سایت صنفی دارای نماد اما بدون جواز اتحادیه هستیم. اصلاح این رویه که قانون آن نیز وجود دارد باید از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری شود.
به گفته سخنگوی اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی حسن دریافت جواز از اتحادیه در این است که سایت‌های دارای مجوز اتحادیه نمی‌توانند تخلفی داشته باشند چراکه اتحادیه کاملا بر روی این سایت‌ها نظارت دارد و اگر مشکلی پیش بیاید بلافاصله قابل پیگیری است. سایت‌های دارای جواز از اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی نیز بر اساس رویه‌ای، رصد و بازرسی حضوری می‌شوند. بنابراین اگرچه نمی‌توان گفت که سایت‌های داری جواز تخلف نمی‌کنند اما با این نظارت‌ها تخلف‌ها کمتر از سایت‌هایی است که مجوز ندارند و از همه مهمتر این که قابل پیگیری است.
وی درباره پیشنهاد استفاده از استارت‌آپ‌ها برای جلب مشارکت مردمی در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز بیان کرد: این که استارت‌آپ‌ها چطور می‌توانند در حوزه پیشگیری و مبارزه با کالای قاچاق فعالیت کنند نیازمند بررسی‌های بیشتری است و اگر قرار است از ظرفیت آنها برای گزارش‌های مردمی از فروش کالای قاچاق استفاده شود باید رویدادهایی برگزار شود؛ مثل رویدادی که قرار است در آذر ماه برگزار شود تا استارت‌ها بتوانند ایده‌هایشان را مطرح کنند. البته همچنان که گفته شد، پیش‌نیاز آن ایجاد سامانه‌هایی برای تشخیص کالای قاچاق از غیر قاچاق است و باید ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز این سامانه‌ها را ایجاد کند.
الفت‌نسب در پایان، بر اقدامات جدی‌تر در مبادی ورودی کالای قاچاق و جلوگیری از قاچاق به صورت کانتینری نیز تاکید کرد: /پ/
