راهکارهای پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا

سخنگوی سازمان تعزیرات در نشست خبری امروز خود در جمع خبرنگاران از رشد ۲۸ درصدی پرونده‌های قاچاق کالا و ارز در تعزیرات خبر داده است و برخی از رسانه‌ها این امر را مساوی با افزایش قاچاق کالا دانسته‌اند. این در حالی است که سال‌ها است پیشگیری و مبارزه با ورود، توزیع و خرید کالای قاچاق موضوع نشست‌های کارشناسی بوده است و اقدامات بیشماری نیز در این حوزه‌ها از سوی نهادهای متعدد دولتی، انتظامی، قضایی و حتی تشکل‌های بخش خصوصی و رسانه‌ها انجام شده است. اما چرا همچنان اقتصاد ایران با پدیده قاچاق کالا به داخل کشور مواجه است؟

یک کارشناس اقتصادی در این باره گفت: قاچاق کالا و واردات غیررسمی آن در بسیاری از کشورهای دنیا (به جز مواردی از جمله مواد مخدر و عتیقه) موضوعی حل شده است و کشورهای محدودی هنوز با این پدیده مواجه هستند.

هوشیار رستمی در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اتاق اصناف ایران اظهار کرد: در ایران هنوز اقلام مصرفی متنوعی قاچاق می‌شود. علت آن است که هزینه قاچاق، کمتر از هزینه قانونی واردات و حتی صادرات است. در قاچاق معکوس و در بحث بنزین شاهد اختلاف قیمتی زیادی با کشورهای همسایه هستیم. ضمن این که پول وارد شده از این قاچاق نیز در ادامه به همین چرخه اضافه می‌شود.

وی افزود: در بحث قاچاق ورودی نیز تعرفه‌های بسیار بالایی برای واردات کالا تعریف می‌شود که در بیشتر موارد فاقد توجیه کارشناسی است و در مذاکراتی بین چند گروه تعریف می‌شوند.

نتیجه افزایش تعرفه‌های ورودی کالا

رستمی درباره نتیجه افزایش تعرفه‌های ورودی کالا تصریح کرد: راهکار همیشگی این بوده است که تعرفه کالاهایی که مشابه ایرانی دارد را بالا ببریم. اما به این مقوله توجه نکرده‌ایم که آیا مصرف‌کننده حاضر به خرید مشابه داخلی بوده است و یا خیر. این امر غیرقابل انکار است که برای برخی از کالاهای قاچاق در کشور با تقاضای مشتری روبرو هستیم. تقاضاکننده ما نیز گاه تمایلی برای خرید معادل ایرانی برخی از کالا‌ها ندارد و در نتیجه  این روش نتیجه بخش نبوده و شاهد هستیم وقتی تقاضا برای جنس خارجی وجود دارد و به دلیل تعرفه‌های بالا، واردات رسمی آن از صرفه می‌&#x۲۰۰d;‌‌‌افتد، در نتیجه قاچاق به صرفه خواهد بود و افزایش خواهد داشت.

این کارشناس اقتصادی همچنین بیان کرد: از سوی دیگر هیچ دولتی نمی‌تواند تمام مرزهای خود را با گماشتن سرباز و مرزبان کنترل کند. این کار از نظر لجستیکی امکان‌پذیر نیست. همچنین باید گفت که فساد‌هایی هم در برخی از گمرکات و مرزبانی‌ها وجود دارد که منجر به سهولت واردات کالای قاچاق می‌شود.

وی همچنین گفت: اجناس ما باید با نمونه خارجی رقابت‌پذیر باشند. سال‌های سال است که به بهانه حمایت از تولیدکننده فضایی ایزوله ایجاد کرده‌ایم و در برابر ورود کالای خارجی مقاومت کرده‌ایم. انحصاری که در نهایت به نفع اقتصاد نبوده است. آنچه دنیا تجربه کرده و امروز به عنوان الگو می‌توانیم از آن بهره ببریم این بوده است که ابتدا باید رقابت ایجاد شود و در ادامه اگر تولیدکننده توانست رقابت کند که ادامه می‌دهد و اگر نتوانست باید از گود خارج شود.

این کارشناس اقتصادی در یک جمع‌بندی پایانی، منطقی کردن تعرفه‌ها، رفع فساد ساختاری و نیز ایجاد فضای رقابتی و ارتقای کیفیت تولیدات داخلی را راهکارهای اقتصادی پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا اعلام کرد.

بر اساس این گزارش، اتاق اصناف ایران در بحث پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا اقداماتی دارد که از آن جمله می‌توان به عهده‌داری ریاست کمیته تخصصی «مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با کالا و ارز» اشاره کرد. /پ/