«جهش تولید» با فرانچایز صنوف تولیدی
معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران مطرح کرد؛ «جهش تولید» با فرانچایز صنوف تولیدی/بیش از 80 درصد بنگاه‌های تولیدی، صنفی هستند
معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران با اشاره به شعار سال 1403 بیان کرد: شعار امسال با عنوان جهش تولید با مشارکت مردم مطرح شده است و ارتباط بین شعارهای سال در یک دهه گذشته با مسائل اقتصادی به خصوص «تولید» نشان‌دهنده اهمیت این موضوع در مسائل کشور است.
احسان سقایی در گفت و گو با پایگاه اطلاع‌‌رسانی اتاق اصناف ایران اظهار کرد: وقتی سخن از ضرورت جهش تولید به میان می‌آید، باید به دو نکته توجه کنیم؛ نخست اینکه «تولید»، تنها بخشی از «زنجیره تامین» است؛ نه همه آن! و برای جهش تولید باید تمامی حلقه‌های این زنجیره دستخوش تغییر و اصلاحات شوند و دوم اینکه حلقه تولید به نوبه خود نیازمند چابک‌سازی در عملکرد است.
مشکلات زنجیره تامین
وی تصریح کرد: آنچنان که گفته شد تولید یک حلقه از زنجیره تامین است. یکی از عوامل رونق گرفتن بخش تولید، واردات کالاهای مورد نیاز واقعی بخش تولید است. بخش عمده‌ای از واردات کشور (حدود 80 درصد) را اقلام واسطه‌ای و کالاهای سرمایه‌ای تشکیل می‌دهند. همچنین مقوله‌هایی از جمله تخصیص به موقع و کافی ارز، ترخیص به موقع از گمرک، شبکه حمل و نقل، بیمه و … بر تولید تاثیرگذارند.
معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران افزود: عواملی مثل بی‌ثباتی و افزایش‌های مکرر قیمت ارز و مباحث مرتبط با پیمان‌سپاری ارزی و غیره نیز بر تولید تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین، بانک‌ها نیز نقش مهمی در این روند منفی دارند. سودهای غیرمتعارف بانکی، نقدینگی بسیار شدید که یکی از عوامل موثر در تورم افسارگسیخته بوده و ورود بانک‌ها به سرمایه‌گذاری در بخش توزیع کشور (به جای تمرکز سرمایه‌ها در تولید)، از جمله نقدهای جدی بر عمکرد بانک‌ها هستند. لذا بخش عمده‌ای از الزامات جهش تولید، خارج از حلقه تولید است.
مشکلات حلقه تولید
سقایی بیان کرد: در حلقه تولید نیز مشکلاتی داریم که بهره‌وری تولید را پایین می‌آورد. مثلا از یک طرف با فقدان نیروهای انسانی متخصص روبروییم و از سوی دیگر استخدام بیش از حد نیاز در کارخانه‌ها به وفور به چشم می‌خورد. همچنین از دستگاه‌ها و ماشین‌آلاتی استفاده می‌شود که نیازمند تعویض و ارتقا هستند. اینها قیمت تمام شده کالا را بالا می برد و سرمایه در گردش تولیدکننده را با مشکل مواجه می‌کند. لذا در حلقه تولید نیازمند افزایش مهارت و ارتقای تکنولوژی هستیم.
ضرورت یا عدم ضرورت افزایش تعداد واحدهای تولیدی صنفی
معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران به این پرسش که چرا نمی‌توانیم تعداد واحدهای توزیعی را کم و تعداد واحدهای تولیدی را زیاد کنیم، این گونه پاسخ داد: تعداد واحدهای صنفی ایران (تولیدی- خدمات فنی؛ توزیعی- خدماتی) در قیاس با کشورهای دیگر و نسبت به سرانه جمعیتی، بسیار بالا است که از جمله دلایل آن، عدم برنامه ریزی دولت ها در ایجاد اشتغال پایدار برای قشر جوان و سوق دادن آنها به سمت ایجاد واحدهای صنفی توزیعی است.
وی افزود: افراد وارد شده به این بخش نسبت به آینده خود در این شغل برنامه‌ریزی می‌کنند. بنابراین نمی‌توان از واحدهای توزیعی موجود کاست و از آنجایی که این ذهنیت وجود دارد که راه‌اندازی و اداره یک واحد توزیعی نسبت به یک واحد تولیدی یا خدمات فنی ساده‌تر است، نمی‌توان با ایجاد واحدهای توزیعی جدید مقابله کرد.
سقایی در خصوص آخرین آمارها از واحدهای تولیدی نیز گفت: تعداد تولیدی‌های صنفی در کشور طوری است که بیش از 80 درصد بنگاه‌های تولیدی کشور را در بر گرفته‌اند. به عبارت دیگر، قیاس سهم «اصناف» و «صنعت» در تولید نشان می‌دهد که از مجموع حدود 680 هزار الی 700 هزار بنگاه تولیدی، 600 هزار از آن، تولیدی‌های صنفی هستند. این کارگاه‌های تولیدی بعضا در سطح شهرها و بعضا در شهرک‌های صنفی و صنعتی مشغول به کار هستند و در واقع در سراسر کشور گسترده‌اند.
راهکاری برای تقویت صنوف تولیدی
معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران اظهار کرد: اگرچه بنگاه‌های کوچک و متوسط به اندازه بنگاه‌های بزرگ سودآوری ندارند اما در ایجاد شغل نقش بسیار حیاتی و مهمی را در کشور ایفا می‌کنند. با این حال، متاسفانه نگاه دولت‌ها همواره در بخش تولید، به صنعت بوده است و بخش تولید صنفی سالها است که با این نگاه تبعیض آمیز روبه رو بوده است. هرچند که بنگاه‌های صنفی تولیدی در واقع تکمیل کننده زنجیره تولید کشور و در امتداد بنگاه‌های بزرگ صنعتی هستند.
وی خاطر نشان کرد: یکی از مشکلاتی که اغلب بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط با آن روبه رو هستند، کم بودن سرمایه و گردش مالی آنها است و هرچه به تعداد این بنگاه‌ها اضافه شود، این سرمایه ملی خردتر می‌شود. اما راهکارهایی هم وجود دارد که سرمایه گذارانی که در بخش تولید صنفی را توسعه می‌دهند، نا امید نشوند.
سقایی تاکید کرد: فرانچایز واحدهای تولیدی و خدمات فنی از جمله این روش‌ها و راهکارها است. کاری در توزیع نتیجه‌های خوبی داشته است؛ به نحوی که یک برند، واحدهای خرد را تحت پوشش خود بگیرد و ضمن ارائه برخی از خدمات و حمایت، درصدی از افزایش سود آن واحد صنفی را دریافت کند. به این صورت خرید‌ها با صورت عمده انجام خواهد شد، هزینه‌های حمل بار کاهش می‌یابد، انبارداری سیستماتیک می‌شود، قدرت چانه زنی افزایش می‌یابد و در کل قدرت این بنگاه‌های تولیدی و خدمات فنی در تاثیر بر بازار داخلی و خارجی افزایش می‌یابد و این یکی از راه‌های جهش تولید خواهد بود./پ/